"ถ้าบริหารจัดการน้ำได้ดี ปีนี้น้ำไม่น่าท่วมใหญ่อย่างปี 2554 ครับ"
พอบรรยากาศความกังวลเรื่องการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 เริ่มลดลง ก็มีเรื่องน้ำท่วมตามมาให้กังวลกันแทน โดยเฉพาะกับหลายคนที่เคยเจอวิกฤติน้ำท่วมใหญ่สมัยปี 2554 จนต้องสวดมนต์ขอให้ฝนตกพายุพัดน้อยๆ หน่อย
นอกจากสวดมนต์แล้ว ตามแนวทางวิทยาศาสตร์ เราสามารถเริ่มต้นประเมินสถานการณ์ภูมิอากาศ ได้ตั้งแต่สเกลระดับโลก ว่าปีนี้หรือช่วงนี้ของปี จะเกิดปรากฏการณ์เอลนินโญ (แห้งแล้ง) หรือลานินญา (น้ำเยอะ พายุเข้า) มากน้อยแค่ไหน ด้วยการดู ENSO prediction ครับ
จากการทำนาย ENSO ล่าสุดของเดือนนี้ แบบจำลองทางคณิตศาสตร์หลายๆ แบบจำลองนั้น (ดูภาพประกอบ) ส่วนใหญ่จะบอกว่า ค่าเฉลี่ยอุณหภูมิของผิวทะเล (sea surface temperatures) มหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งตอนนี้ อยู่ใต้เกณฑ์กลาง นั้นก็จะยังคงมีค่าต่ำต่อไปอีกหลายเดือน ทำให้ระหว่างช่วงเดือนกันยายนถึงพฤศจิกายน มีแนวโน้มไปในทางเกิดปรากฏการณ์ลานินญาได้ และต่อเนื่องไปจนถึงช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์
แต่ค่าที่เห็นจากกราฟของโมเดลต่างๆ และชี้ว่าน่าจะเกิดลานิญญานั้น ก็ไม่ได้จะรุนแรงอะไรนัก แปลง่ายๆ ว่า ก็จะมีฝนฟ้าพายุเกิดขึ้ันในระดับมากกว่าปรกติหน่อย
ซึ่งสอดคล้องกับทาง "ทีมกรุ๊ป" ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องการบริหารจัดการน้ำ ได้ให้ข้อมูลว่า เดือนกันยายนถึงเดือนพฤศจิกายนนี้ ไทยจะมีปริมาณปกติหรือมากกว่าปีปกติเล็กน้อย โดยมีฝนตกมากกว่าปีปกติ ประมาณ 5-10%
จะมีน้ำท่วมในพื้นที่ลุ่มต่ำ และบางพื้นที่ ที่มีสิ่งกีดขวางทางน้ำ แต่ไม่ได้เกิดน้ำท่วมเป็นพื้นที่ในวงกว้าง เหมือนปี 2554 แต่อย่างใด
พูดง่ายๆ คือ มันก็จะเกิดฝนตกน้ำท่วมน้ำหลาก ได้ตามธรรมชาติ ตามปรกติที่แต่ละพื้นที่มักจะเกิดทุกๆ ปี (ที่ไม่แล้ง) และจะเป็นน้ำรอระบาย (จะสังเกตได้ว่าจริงๆ ปริมาณน้ำที่เก็บไว้ในเขื่อนหลักๆ อย่างเขื่อนภูมิพล เชื่อนสิริกิตต์ นั้น ก็ยังสามารถรองรับได้อีกมาก ... จะเป็นปัญหากับเขื่อนที่รับผิดชอบในการชะลอน้ำ อย่างเขื่อนเจ้าพระยามากกว่า ที่ต้องระบายให้ทัน)
แต่ปัญหาใหญ่คือ เรื่องการบริหารจัดการน้ำมากกว่า ว่าได้เตรียมการระบายน้ำจากพื้นที่น้ำท่วมออกสู่แหล่งน้ำธรรมชาติไว้หรือยัง มีเครื่องสูบน้ำเพียงพอแก้ปัญหาเฉพาะหน้า มีการก่อสร้างระบบป้องกันน้ำท่วม และระบบระบายน้ำตามแผนไว้เสร็จทันหรือไม่ มีการเตรียมการขุดลอกสิ่งปฏิกูลและวัชพืชออกจากท่อระบายและคูคลอง รวมถึงควรเตรียมเครื่องสูบน้ำ ดูแลบำรุงรักษาระบบที่มีอยู่ให้ใช้การได้ดี เพียงพอจะแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าด้วย
นึกภาพกรุงเทพฯ ที่จริงๆ ปริมาณน้ำฝนที่ตกลงมาก็ไม่ได้มากมายเกินไป แต่การระบายน้ำมักเกิดปัญหาขึ้นทุกครั้ง จนน้ำท่วมกันหลายต่อหลายพื้นที่ครับ
ข้อมูลและภาพ ENSO จาก https://iri.columbia.edu/our-expertise/climate/forecasts/enso/current/?enso_tab=enso-sst_table
ข่าวและภาพ ทีมกรุ๊ป จาก https://www.nationtv.tv/news/378840835แแ